De invloed van prenatale hechting / gehechtheid op gezondheid en leren: Een verkenning van gezondheidsindicatoren.
De betekenis van prenatale hechting, de intieme band die ontstaat tussen een moeder en haar ongeboren kind, is een blijvend onderwerp van onderzoek binnen de pre- en perinatale psychologie.
Prenatale hechting is het proces waarbij een zich ontwikkelende baby vóór de geboorte een band en een relatie met zijn moeder opbouwt. Van deze band, ook wel bekend als maternale-foetale gehechtheid, is aangetoond dat het blijvende effecten heeft op zowel de gezondheid als de leercapaciteiten van het kind gedurende het hele leven, om verschillende redenen, waaronder verbeterde gezondheidsindicatoren zoals intelligentie, taal, fysieke ontwikkeling, mentale en emotionele ontwikkeling en motorische vaardigheden.
Peter Nathanielsz legt in zijn boek 'Life in the Womb: The Origin of Health and Disease' dat wanneer de moeder activiteiten onderneemt die de prenatale hechting bevorderen, er hormonen vrijkomen zoals oxytocine, wat zorgt voor een gevoel van welzijn en positieve emoties. Deze hormonen kunnen de placenta passeren en de zich ontwikkelende baby beïnvloeden, wat een gezonde ontwikkeling bevordert. (Nathanielsz, 1999)
Prenatale hechting en intelligentieontwikkeling
Prenatale hechting wordt in verband gebracht met een verhoogde intelligentie bij kinderen. Alice Miller benadrukt het belang van emotionele ervaringen in het vroege leven, waaronder prenatale ervaringen, bij het vormen van de intellectuele capaciteiten van een kind. (Miller, 1997)
Peter Nathanielsz licht dit punt verder toe door uit te leggen hoe de gezondheid en ziekte van een individu kunnen worden teruggevoerd naar hun leven in de baarmoeder. De kwaliteit van de prenatale omgeving, sterk beïnvloed door de kwaliteit van de band tussen moeder en kind, heeft diepgaande effecten op de cognitieve ontwikkeling en legt de basis voor intelligentie op latere leeftijd. (Nathanielsz, 1999)
Taalontwikkeling en prenatale ervaringen
De rol van prenatale hechting in de taalontwikkeling is een complex samenspel van biologische en omgevingsfactoren. In het artikel 'Early and very early parenting: New territories' positioneert de baarmoeder als het eerste klaslokaal van een kind, waar het ongeboren kind al leert over taal via de stem van de moeder en andere geluiden in de omgeving. In utero beginnen baby's vertrouwd te raken met fonetische elementen van hun moedertaal. Als moeders met hun ongeboren kind communiceren door te praten of te zingen, worden ze blootgesteld aan het ritme, de melodie en de intonatiepatronen van taal. Deze vroege blootstelling, gecombineerd met de emotionele resonantie van de band tussen moeder en kind, vergemakkelijkt de taalverwerving en -ontwikkeling. (Chamberlain, 1997)
Wanneer een zwangere vrouw activiteiten onderneemt die de hechting met haar baby bevorderen, zoals praten of voorlezen, wordt de ontwikkeling van de baby positief beïnvloed. Deze activiteiten stimuleren de ontwikkeling van de hersenen van de baby.
Lichamelijke ontwikkeling beïnvloed door prenatale binding
De lichamelijke ontwikkeling van kinderen kan ook worden beïnvloed door prenatale hechting. Montagu's (1978) werk over de menselijke betekenis van aanraking geeft inzicht in de rol van prenatale hechting in de lichamelijke ontwikkeling. De ervaringen tijdens de zwangerschap, met name de band tussen moeder en kind, bepalen het groeitraject van de foetus. Deze emotionele band tussen moeder en kind kan verschillende fysiologische processen bevorderen die bijdragen aan het fysieke welzijn van de baby. Het kan bijvoorbeeld helpen om de hartslag van de baby te reguleren, de spijsvertering te verbeteren, het immuunsysteem te versterken en een gezonde gewichtstoename te bevorderen. (Montagu, 1978)
Mendizza en Pearce sluiten zich hierbij aan en benadrukken de 'optimale leerrelatie' tussen moeder en kind als katalysator voor een optimale lichamelijke ontwikkeling. Prenatale hechting helpt het stressniveau van de moeder te reguleren, evenals de hormonen die ze produceert. Een rustige en stressvrije omgeving kan bijdragen aan een gezonde groei van de baby door te zorgen voor een optimale circulatie van zuurstof, voedingsstoffen en andere essentiële stoffen door de placenta. (Mendizza & Pearce, 2002)
Mentale en emotionele ontwikkeling
Chamberlain (2013) legt in zijn boek 'Windows to the womb' uit dat prenatale hechting helpt bij het creëren van een sterke emotionele band tussen de moeder en de baby, die de basis legt voor een veilige hechting en emotionele regulatie in de toekomst. Prenatale hechting vergroot ook het gevoel van veiligheid en het algehele welzijn van de baby. Er is gesuggereerd dat baby's die een positieve prenatale hechting ervaren, beter bestand zijn tegen stress en later in hun leven betere copingmechanismen hebben. (Chamberlain, 2013)
Nathanielsz stelde dat de interacties en emoties van de moeder tijdens de zwangerschap de ontwikkeling van de baby beïnvloeden door de hersenen en het zenuwstelsel vorm te geven. Prenatale hechting draagt ertoe bij dat de baby zich veilig, geliefd en gesteund voelt. Baby's die een positieve prenatale hechting ervaren, hebben een betere emotionele regulatie, hogere oxytocineniveaus en een verbeterd mentaal welzijn op latere leeftijd. (Nathanielsz, 1999)
De Himba-stam telt de geboortedatum van kinderen vanaf de dag dat de moeder besluit om het kind te krijgen. De moeder luistert naar het lied van het kind dat wil komen.
Prenatale hechting en ontwikkeling van motorische vaardigheden
Chamberlain legt in zijn artikel 'Early and very early parenting: New territories' uit dat de emotionele band die gevormd wordt tijdens de prenatale periode de gezonde ontwikkeling van het zenuwstelsel van de baby ondersteunt, de neurale verbindingen versterkt en helpt bij de coördinatie en controle van motorische bewegingen. (Chamberlain, 1997)
Chamberlains werk 'Windows to the womb' biedt een fascinerend perspectief op de invloed van prenatale hechting op de ontwikkeling van motorische vaardigheden. De ervaringen in de baarmoeder, in belangrijke mate gevormd door de kwaliteit van de binding tussen moeder en kind, leggen de basis voor de ontwikkeling van motorische vaardigheden.
Wanneer een zwangere vrouw activiteiten onderneemt die de hechting met haar baby bevorderen, zoals praten of voorlezen, wordt de ontwikkeling van de baby positief beïnvloed. Deze activiteiten stimuleren de ontwikkeling van de hersenen van de baby. Deze stimulatie bevorderd de ontwikkeling van neurale verbindingen die belangrijk zijn voor motorische vaardigheden, zoals verbeterde spiercontrole en coördinatie. (Chamberlain, 2013)
De Jenoe Raffai methode
Prenatal Bonding (BA) is een methode die begin jaren negentig is ontwikkeld door Dr. Jenoe Raffai. Gerhard Schroth beschrijft het als een methode die een intense band tussen moeder en baby mogelijk maakt en de ontwikkeling van de foetus en de persoonlijkheid bevordert. Prenatal Bonding helpt moeders om een diepere band met hun ongeboren baby te creëren. Het houdt in dat je je concentreert op innerlijke waarnemingen en beelden door middel van ontspanningstechnieken. Deze methode blijkt een positieve invloed te hebben op de zwangerschap, de bevalling en de ontwikkeling van de persoonlijkheid van het kind. Prenatal Bonding (BA) maakt een innerlijke dialoog met de ongeboren baby mogelijk en geeft waardevolle informatie over zijn ontwikkeling en behoeften.
Het Prenatal Bonding (BA) proces wordt benadrukt als een middel voor effectieve communicatie met de ongeboren baby, wat leidt tot een gevoel van gezien en gehoord worden op een diep niveau. Deze communicatie bevordert de ontwikkeling van de hersenen van de baby, vergroot zijn interesse en vertrouwen in de buitenwereld en stimuleert een diep gevoel van eigenwaarde. Het draagt ook bij aan een gemakkelijkere bevalling. Het is aangetoond dat de methode vroeggeboorte, verloskundige interventies, keizersnedes, geboortetrauma's en postnatale depressie bij moeders vermindert en dat borstvoeding vanaf het begin gemakkelijk kan worden gegeven. (Schroth)
Als een moeder het ongeboren kind als een individu beschouwt, creëert ze ruimte voor de unieke ervaringen van het kind, zowel voor als na de geboorte.
Het Himba babylied
De Himba-stam in Namibië heeft een unieke manier om zwangerschappen en geboortes te benaderen. Vrouwen in deze cultuur plannen hun zwangerschap en luisteren naar een speciale lied van de baby nog vòòr conceptie. (Mallasasime, 2022)
De Himba-stam telt de geboortedatum van kinderen vanaf de dag dat de moeder besluit om het kind te krijgen. De moeder luistert naar het lied van het kind dat wil komen en leert het aan de vader. Het lied van het kind wordt geleerd aan de vroedvrouwen en oude vrouwen van het dorp. Wanneer het kind geboren wordt, zingen de dorpelingen het lied van het kind om het te verwelkomen. Het kinderlied wordt hun hele leven voor hen gezongen om hen te eren.
De Himba-stam heeft een traditie om het “kinderlied” te zingen voor iemand die een misdaad begaat of tegen de sociale normen ingaat. Dit wordt gezien als een vorm van correctie die geworteld is in liefde en identiteit. Bij Himba-huwelijken wordt ook samen gezongen en als een lid van de stam bijna dood is, komen dorpelingen samen om hun lied nog een laatste keer te zingen. (Liddell, 2019)
Ouderschapsstijl
Mijn persoonlijke ervaring is dat het een natuurlijke en zinvolle manier is om tijdens de zwangerschap met je ongeboren kind te communiceren. Ik heb altijd gesprekken gevoerd met mijn kinderen voordat ze geboren waren en ze betrokken bij verschillende aspecten van het dagelijks leven. Opmerkelijk genoeg ontdekte een van mijn vriendinnen zelfs de perfecte naam voor haar baby door een diepe band met haar ongeboren kind op te bouwen. Hij vertelde zijn moeder wie hij was en hoe hij heette.
Zoals Ashley Montagu stelt in haar boek 'Touching: The Human Significance of the Skin', is de houding van de moeder ten tijde van de geboorte van de baby de belangrijkste bepalende factor bij het voorspellen of een kind zal worden mishandeld. (Montagu, 1978)
Als een moeder het ongeboren kind als een individu beschouwt (van het Franse 'individu' dat 'onverdeeld' of 'niet te verdelen' of 'er is er maar één' betekent), creëert ze ruimte voor de unieke ervaringen van het kind, zowel voor als na de geboorte. De opvoedingsstijl van de moeder wordt beïnvloed door haar vermogen om te erkennen dat haar kind los van haar staat en eigen gedachten, meningen en ervaringen heeft. Dit bevordert wat gewoonlijk een democratische opvoedingsstijl wordt genoemd (toen ik nog studeerde werd het een autoritatieve opvoedingsstijl genoemd).
Democratisch ouderschap is een opvoedingsstijl die wederzijds respect tussen ouder en kind benadrukt. Het richt zich op het geven van een gevoel van verbondenheid, bekwaamheid, moed en belangrijkheid aan het kind. Deze stijl bevordert consistentie en vermijdt uitersten van autoritair of permissief ouderschap. (McElroy, 2022).
Deze opvoedingsstijl tolereert geen kindermishandeling of verwaarlozing. Wanneer een moeder wordt aangemoedigd om haar ongeboren kind als een individu te zien, zal haar opvoedingsaanpak deze houding ten opzichte van haar kind na de geboorte weerspiegelen. Als gevolg daarvan neemt de kans op jeugdtrauma's aanzienlijk af.
Prenatale hechting speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van verschillende gezondheidsindicatoren. Deze intieme band tussen een moeder en haar ongeboren kind vormt niet alleen het emotionele landschap van het kind, maar ook de cognitieve, fysieke en motorische ontwikkeling.
5 Tips voor Aanstaande Ouders om Prenatale Hechting / Gehechtheid te Verbeteren:
Praat met je baby
Praat regelmatig tegen je baby, zing liedjes of vertel verhalen. Vanaf ongeveer 23 weken kan je baby geluiden horen en reageert hij of zij op jouw stem. Dit creëert een gevoel van vertrouwdheid en veiligheid.
Bied zachte aanrakingen aan
Leg je handen op je buik en maak zachte strijkende bewegingen. Deze aanrakingen helpen je baby te voelen dat hij of zij welkom is en bevorderen jouw verbinding met het kleintje.
Neem tijd voor ontspanning
Stress kan prenatale hechting beïnvloeden. Maak momenten vrij voor ontspanning, zoals meditatie, ademhalingsoefeningen of een warm bad, zodat je baby in een rustige omgeving kan groeien.
Visualiseer je band met je baby
Stel je voor hoe je baby in je armen ligt, hoe je samen lacht of wandelingen maakt. Positieve visualisaties versterken de emotionele verbinding en helpen je om liefdevolle gevoelens te ontwikkelen.
Deel het moment met je partner Betrek je partner bij het proces. Samen naar de hartslag luisteren, praten over jullie dromen voor de baby of samen de bewegingen in je buik voelen, versterkt niet alleen de band met de baby, maar ook die tussen jullie als ouders.
Door stil te staan bij de kracht van prenatale hechting, erkennen we hoe belangrijk deze eerste verbinding is voor de rest van het leven. Het koesteren van een liefdevolle en bewuste relatie met een ongeboren kind legt een stevige basis voor een gezonde toekomst, zowel fysiek als emotioneel. Elk klein gebaar van aandacht – een zacht woord, een moment van rust, of een simpele aanraking – draagt bij aan een positieve start.
Laten we deze waardevolle periode zien als een kans om liefde, veiligheid en verbinding te schenken, niet alleen aan het ongeboren kind, maar ook aan onszelf als ouder. Want in dat diepe, onzichtbare contact ligt de kracht om een gezonde en stralende toekomst samen te creëren. ❤️
Liefs,
Leaf
Referenties:
Chamberlain, D. (1997). Early and very early parenting: New territories. Pre- and Peri-natal Psychology Journal 12. 2
Chamberlain, D. (2013). Windows to the womb. Berkeley, CA: North Atlantic Books.
Liddell, S. (2019). The Himba Baby Song. Website link: https://stephenliddell.co.uk/2019/05/20/the-himba-baby-song/
Mallasasime, B. (2022). The Culture that Summons Babies Into the Womb By Singing. The tribe that chooses their baby even before conception. Website link: https://medium.com/the-story-in-history/the-culture-that-summons-babies-into-the-womb-by-singing-a05d1ce020e1
McElroy, M. (2022). Democratic Parenting Style. What It Is and How to Practice It. Website link: Democratic Parenting Style - Washington Parent
Mendizza, M. & Pearce, J.C. (2002). Magical Parent-Magical Child. The Optimum Learning Relationship. In-Joy Publications
Miller, A. (1997). The Drama of the Gifted Child: The Search for the True Self. Basic Books
Montagu, A. (1978). Touching: The Human Significance of the Skin. Harper & Row
Nathanielsz, P. (1999). Life in the Womb: The Origin of Health and Disease. Promethean Pr
Schroth, G. Introduction To Prenatal Bonding (Ba). Website link: https://www.schroth-apv.com/PrenatalBondingBA.html
Σχόλια