Bevallen als een dier: Terug naar de natuur van het vrouwelijk lichaam

Breng bevallen terug naar wat fysiologisch normaal is voor een zoogdier.

Bevallen is een van de meest natuurlijke en krachtige processen die een vrouw kan ervaren. Toch is het in onze moderne samenleving vaak omgeven door angst, controle en medicalisering. Wat als we bevallen terugbrengen naar wat het werkelijk is: een fysiologisch proces dat diep geworteld is in onze natuur als zoogdier? Laten we ons verdiepen in de wijsheid van het vrouwelijk lichaam en de inzichten van experts zoals Michel Odent, die ons uitnodigen om bevallen opnieuw te omarmen als een natuurlijk, instinctief proces. 

Fel licht, lawaai en de aanwezigheid van te veel mensen kunnen de neocortex stimuleren, wat het bevallingsproces kan verstoren.

De kracht van het vrouwelijk lichaam 

Michel Odent, een pionier in de verloskunde, benadrukt dat bevallen een proces is dat wordt gereguleerd door primitieve delen van de hersenen, zoals het limbisch systeem. Dit systeem werkt het beste wanneer de neocortex, het rationele deel van de hersenen, tot rust wordt gebracht (Odent, 2013). In andere woorden: hoe minder we nadenken, hoe beter ons lichaam kan doen wat het van nature weet te doen. Dit is precies hoe andere zoogdieren bevallen – zonder tussenkomst, zonder angst, en volledig vertrouwend op hun instincten. 

Voor vrouwen betekent dit dat een rustige, veilige omgeving cruciaal is. Fel licht, lawaai en de aanwezigheid van te veel mensen kunnen de neocortex stimuleren, wat het bevallingsproces kan verstoren (Odent, 2013). In plaats daarvan hebben vrouwen baat bij een intieme, vertrouwde omgeving waar ze zich kunnen overgeven aan hun lichaam en instincten. 

De rol van hormonen 

Bevallen wordt aangestuurd door een complex samenspel van hormonen, waaronder oxytocine, endorfines en adrenaline. Oxytocine, ook wel het "liefdeshormoon" genoemd, speelt een centrale rol bij het opwekken van weeën en het bevorderen van de binding tussen moeder en kind (Buckley, 2015). Interessant is dat oxytocine het beste wordt aangemaakt in een staat van ontspanning en veiligheid. Stress en angst kunnen de productie van oxytocine remmen, wat het bevallingsproces kan vertragen of compliceren. 

Endorfines, natuurlijke pijnstillers, helpen de vrouw om in een staat van trance te komen, waardoor ze beter kan omgaan met de intensiteit van de bevalling (Buckley, 2015). Adrenaline komt vooral aan het einde van de bevalling vrij, om de vrouw een laatste boost van energie te geven om haar baby ter wereld te brengen. Dit hormonale evenwicht is perfect afgestemd op de behoeften van een barende vrouw – mits we het niet verstoren. 

Hoe hormonen niet alleen de moeder, maar ook de baby ondersteunen 

Het bevallingsproces is niet alleen een transformatieve ervaring voor de moeder, maar ook voor de baby. Hormonen spelen hierbij een cruciale rol, niet alleen om de bevalling vlot te laten verlopen, maar ook om de baby te beschermen en voor te bereiden op de geboorte. Deze natuurlijke mechanismen helpen geboortetrauma’s te voorkomen en zorgen ervoor dat de baby veilig ter wereld komt. 

Natuurlijke oxytocine, die tijdens een ongestoorde bevalling in hoge concentraties aanwezig is, bevordert niet alleen de binding tussen moeder en baby, maar stimuleert ook de melkproductie en het verzorgingsgedrag van de moeder.

1. Natuurlijke Oxytocine (die in de hersenen van de moeder wordan aangemaakt tijdens de bevalling): Een beschermende factor voor moeder en kind 

   Oxytocine, het hormoon dat weeën opwekt, heeft ook een beschermend effect op de baby. Tijdens de bevalling zorgt oxytocine voor een betere doorbloeding van de placenta, wat ervoor zorgt dat de baby voldoende zuurstof en voedingsstoffen blijft ontvangen (Uvnäs-Moberg, 2014). Dit vermindert het risico op zuurstoftekort tijdens de persfase, een van de belangrijkste oorzaken van geboortetrauma’s. 

   Bovendien stimuleert natuurlijke oxytocine de afgifte van endorfines bij de moeder, die via de placenta ook de baby bereiken. Deze natuurlijke pijnstillers helpen de baby om stress tijdens de bevalling te verminderen en maken de overgang naar de buitenwereld minder shockerend (Buckley, 2015). 

   
   

2. Endorfines: De natuurlijke pijnstiller voor moeder en baby 

   Endorfines, die vrijkomen tijdens de bevalling, hebben niet alleen een pijnstillend effect voor de moeder, maar ook voor de baby. Deze hormonen helpen de baby om beter om te gaan met de druk en stress van het geboorteproces. Endorfines werken als een natuurlijke bescherming tegen pijn en verminderen de kans op neurologische schade door stress (Odent, 2013). 
   

3. Adrenaline: Een laatste boost voor de baby 

   Tijdens de laatste fase van de bevalling, wanneer de moeder begint te persen, komt er een golf van adrenaline vrij. Dit hormoon zorgt niet alleen voor een energieboost bij de moeder, maar heeft ook een beschermend effect op de baby. Adrenaline zorgt ervoor dat de baby alert wordt en de longen zich klaarmaken voor de eerste ademhaling (Buckley, 2015). Dit hormoon helpt ook om de bloedtoevoer naar de hersenen van de baby te optimaliseren, wat het risico op zuurstoftekort verder verkleint. 

Het belang van een ongestoord hormonaal evenwicht 

Wanneer het hormonale evenwicht tijdens de bevalling wordt verstoord – bijvoorbeeld door medische interventies zoals synthetische oxytocine of een epidurale verdoving – kan dit gevolgen hebben voor zowel de moeder als de baby. Synthetische oxytocine kan bijvoorbeeld sterkere en langduriger weeën veroorzaken, wat de bloedtoevoer naar de placenta kan verminderen en het risico op zuurstoftekort bij de baby kan vergroten (Simkin, 2017). 

Door te vertrouwen op deze natuurlijke processen, kunnen we de kans op geboortetrauma’s verkleinen.

De impact van synthetische oxytocine op de baby

Synthetische oxytocine, vaak gebruikt om weeën op te wekken of te versterken, heeft een belangrijk verschil met de natuurlijke oxytocine die het lichaam van de moeder zelf aanmaakt. Natuurlijke oxytocine kan de bloed-hersenbarrière van zowel de moeder als de baby passeren, wat betekent dat het een direct effect heeft op de hersenen en het welzijn van de baby. Synthetische oxytocine daarentegen kan deze barrière niet passeren, waardoor het niet dezelfde positieve effecten heeft op de hersenontwikkeling en het emotionele welzijn van de baby (Uvnäs-Moberg, 2014).

Dit verschil heeft gevolgen voor de baby tijdens en na de bevalling. Natuurlijke oxytocine speelt een cruciale rol bij het verminderen van stress en het bevorderen van een gevoel van veiligheid en verbinding. Wanneer synthetische oxytocine wordt gebruikt, mist de baby deze natuurlijke bescherming, wat kan leiden tot meer stress tijdens de bevalling en een minder optimale start (Buckley, 2015).

Bovendien heeft oxytocine een diepgaand effect op het hechtingsproces tussen moeder en kind. Natuurlijke oxytocine, die tijdens een ongestoorde bevalling in hoge concentraties aanwezig is, bevordert niet alleen de binding tussen moeder en baby, maar stimuleert ook de melkproductie en het verzorgingsgedrag van de moeder (Uvnäs-Moberg, 2014). Wanneer synthetische oxytocine wordt gebruikt, wordt dit natuurlijke proces verstoord, wat het hechtingsproces na de bevalling kan bemoeilijken.

Een natuurlijke, ongestoorde bevalling zorgt ervoor dat de hormonen hun werk kunnen doen, zowel voor de moeder als voor de baby. Dit vermindert niet alleen de kans op geboortetrauma’s, maar ondersteunt ook de hechting tussen moeder en kind en de gezondheid van de baby op de lange termijn. 

De hormonen die vrijkomen tijdens een natuurlijke bevalling zijn niet alleen essentieel voor de moeder, maar spelen ook een cruciale rol in het beschermen en ondersteunen van de baby. Door te vertrouwen op deze natuurlijke processen, kunnen we de kans op geboortetrauma’s verkleinen en ervoor zorgen dat zowel moeder als baby een zo veilig en positief mogelijke start hebben. 

Vertrouw op je lichaam: Als vrouw ben je uitgerust met alles wat je nodig hebt om te bevallen.

De impact van medicalisering 

Hoewel medische interventies levensreddend kunnen zijn, hebben ze ook een keerzijde. Routineuze ingrepen zoals weeënopwekkers, epidurale verdoving en keizersneden kunnen het natuurlijke hormonale evenwicht verstoren (Buckley, 2015). Michel Odent waarschuwt dat we voorzichtig moeten zijn met het overmedicaliseren van bevallingen, omdat dit de fysiologische processen kan onderdrukken die cruciaal zijn voor een gezonde bevalling (Odent, 2013). 

Het is belangrijk om te erkennen dat elke bevalling uniek is en dat medische interventies soms nodig zijn. Maar voor de meeste vrouwen met een ongecompliceerde zwangerschap is vertrouwen op het natuurlijke proces de beste weg. 

Hoe kunnen we bevallen terugbrengen naar de natuur? 

1. Creëer een veilige en rustige omgeving: Zorg voor weinig licht, weinig geluid en een vertrouwde sfeer. Dit helpt de neocortex tot rust te brengen en de productie van oxytocine te stimuleren. 

2. Vertrouw op je lichaam: Als vrouw ben je uitgerust met alles wat je nodig hebt om te bevallen. Leer jezelf te ontspannen en over te geven aan het proces. 

3. Kies je geboorteteam zorgvuldig: Omring jezelf met mensen die je steunen en respecteren, en die begrijpen hoe belangrijk een natuurlijke bevalling is. 

4. Vermijd onnodige interventies: Stel vragen en maak geïnformeerde keuzes over welke interventies echt nodig zijn. 

Bevallen is een krachtig, instinctief proces dat diep geworteld is in onze natuur als zoogdier. Door terug te keren naar de basis – door te vertrouwen op ons lichaam en een veilige, rustige omgeving te creëren – kunnen we bevallen ervaren zoals het bedoeld is: als een natuurlijk, transformerend moment van kracht en liefde. Laten we, zoals Michel Odent ons aanmoedigt, het vrouwelijk lichaam eren en het bevallingsproces teruggeven aan de vrouwen zelf. 

Liefs, Leaf

Referenties

Buckley, S. J. (2015). Hormonal physiology of childbearing: Evidence and implications for women, babies, and maternity care. Washington, DC: Childbirth Connection. 

Odent, M. (2013). Childbirth and the future of Homo sapiens. London: Pinter & Martin.

Simkin, P. (2017). The labor progress handbook: Early interventions to prevent and treat dystocia. Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell. 

Uvnäs-Moberg, K. (2014). Oxytocin: The biological guide to motherhood. Dallas, TX: Praeclarus Press.