Inleiding
Het belang van de band tussen moeder en kind tijdens de zwangerschap en de periode direct na de geboorte kan niet genoeg worden benadrukt. De aard van deze relatie kan de toon zetten voor het toekomstige gedrag, de emoties en de houding van een kind en, bij uitbreiding, de samenleving waarin het leeft. Bewust ouderschap kan de basis leggen voor vrede en liefde, terwijl onbewust ouderschap kan leiden tot een gewelddadige cultuur.
Huid-op-huidcontact direct na de geboorte peelt een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van emotionele regulatie bij zuigelingen.
Een bewuste verbinding tot stand brengen
Het boek “Attachment and Loss” van John Bowlby gaat over het begrijpen van de aard van gehechtheid, de emotionele banden tussen baby's en hun verzorgers en de betekenis van responsieve zorgverlening voor de emotionele ontwikkeling van een kind.
Bowlby stelt dat het vormen van veilige gehechtheid cruciaal is voor een gezonde psychologische ontwikkeling en dat de afstemming van een verzorger op de behoeften van het kind van vitaal belang is. (Bowlby, 1997)
In “The Sentient Prenate: What Every Parent Should Know” stelt David Chamberlain dat het bewustzijn van het ongeboren kind veel meer ontwikkeld is dan algemeen wordt aangenomen. Chamberlain brengt het belang van hechting naar het volgende niveau: het ongeboren kind. Dit inzicht is cruciaal omdat het het belang onderstreept van de relatie tussen de baby en de ouder, zelfs al voor de geboorte. Zelfs in de baarmoeder is het kind zich bewust van en beïnvloed door de emoties, gedachten en gedragingen van de moeder. (Chamberlain, 1998)
Ann Diamond Weinstein ziet de relatie tussen moeder en kind als een continuüm dat al voor de conceptie begint. In haar boek 'Prenatal Development and Parents' Lived Experiences: How Early Events Shape Our Psychophysiology and Relationships' suggereert ze dat het emotionele welzijn van de ouder, vooral van de moeder, een belangrijke rol speelt bij het vormen van deze relatie en dus ook bij de psychofysiologie en toekomstige relaties van de baby.
Weinstein ondersteunt de theorie dat de emotionele toestand van een moeder een blijvende invloed kan hebben op de ontwikkeling van het kind. Dit omvat alles, van de psychologische toestand van de moeder tot haar ervaringen tijdens de zwangerschap. Elk van deze factoren draagt bij aan de vorming van het toekomstige emotionele welzijn van de baby en zijn vermogen om gezonde relaties te vormen en te onderhouden. (Weinstein, 2016)
De basis leggen voor vrede en liefde
In de gehechtheidstheorie benadrukt Bowlby het idee dat de vroege ervaringen van een kind met verzorgers, vooral wat betreft ontvankelijkheid en gevoeligheid voor de behoeften van het kind, een diepgaande invloed hebben op het emotionele welzijn en de toekomstige relaties van het kind. Bowlby zegt in wezen dat bewust ouderschap bijdraagt aan de totstandkoming van een veilige gehechtheid. Een veilige gehechtheid bevordert emotionele veiligheid, een gevoel van vertrouwen in relaties en legt de basis voor een positieve sociale en emotionele ontwikkeling. (Bowlby, 1997)
De principes die Jean Leidloff uiteenzet in “The Continuum Concept” bieden een overtuigend argument voor de kracht van bewust ouderschap. Door haar observaties van inheemse culturen stelt Leidloff dat het voortdurend gedragen worden door een verzorger, het ervaren van constant lichamelijk contact en het getuige zijn van volwassen gedrag een natuurlijk gevoel van vertrouwen en zelfverzekerdheid in een kind kan bevorderen. Omgekeerd kan het niet ervaren van dit voortdurende contact resulteren in gevoelens van angst, bezorgdheid en een gevoel van isolatie, wat later in het leven kan leiden tot gewelddadig gedrag. (Leidloff, 1975)
Huid-op-huidcontact & Emotionele regulatie bij kinderen:
Huid-op-huidcontact kan een enorm verschil maken in de toekomstige emotionele regulatie van kinderen en volwassenen.
Huid-op-huidcontact onmiddellijk na de geboorte is erkend voor zijn talrijke voordelen voor zowel de moeder als de baby. Het is een praktijk die niet alleen helpt bij de fysiologische aanpassing van de pasgeborene, maar die ook de ontwikkeling van een hechte, liefdevolle ouder-kindrelatie (emotionele hechting) in gang zet, wat een positieve invloed heeft op de toekomstige relaties van de baby en ook de borstvoeding ondersteunt. (Widström et al, 2019)
Ook Ionio, Ciuffo & Landoni stellen dat huid-op-huidcontact direct na de geboorte een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van emotionele regulatie bij zuigelingen. Hun studie toont aan dat huid-op-huidcontact de stress, angst en psychologische stress van zowel de moeder als het kind kan reguleren. (Ionio, Ciuffo & Landoni, 2021)
Risico's van een onbewuste verbinding
David Chamberlain stelt duidelijk dat positieve of negatieve ervaringen tijdens de zwangerschap de emotionele en psychologische ontwikkeling van het kind kunnen beïnvloeden en de basis leggen voor hun toekomstige gedrag. En dus, als we dit vanuit een macro-kosmische perceptie bekijken, onze toekomstige samenleving. (Chamberlain, 1998)
Het werk van James W. Prescott in “Origins of Love and Violence” onderzoekt de schadelijke effecten van sensorische deprivatie, in het bijzonder het gebrek aan liefdevolle aanraking, tijdens de eerste levensfasen van een kind. Volgens Prescott kan het gebrek aan lichamelijke affectie leiden tot een grotere kans op gewelddadig gedrag op volwassen leeftijd. Deze ontbering kan optreden wanneer de band tussen de baby en de ouder niet bewust wordt gevoed, wat het belang benadrukt van bewust ouderschap voor een vreedzame samenleving. Deze hypothese is gebaseerd op studies die vroege zintuiglijke ervaringen, of het gebrek daaraan, in verband brengen met de ontwikkeling van sociaal gedrag.
Prescott's ideeën zijn gebaseerd op verschillende onderzoeken die de effecten van aanraking, zintuiglijke stimulatie en emotionele verbindingen tijdens de vroege ontwikkeling hebben onderzocht. Deze onderzoeken benadrukken vaak het belang van positieve zintuiglijke ervaringen, aanraking en emotionele binding voor een gezonde emotionele en sociale ontwikkeling. Het ontbreken van dergelijke ervaringen wordt in verband gebracht met een grotere kans op gewelddadige neigingen. (Prescott, 1975)
Harry Harlow voerde halverwege de 20e eeuw een reeks invloedrijke studies uit met resusaapjes om de effecten van moederlijke ontbering te onderzoeken, met name de afwezigheid van moederlijke aanraking en emotionele verbinding. In Harlow's experimenten werden jonge apen gescheiden van hun moeders en in afzondering geplaatst of bij surrogaatmoeders van draad en stof. (Harlow, 1958)
Hier zijn twee studies van Harlow:
“The Nature of Love (1958): Dit is een baanbrekend artikel waarin Harlow zijn experimenten met surrogaatmoeders en de effecten van moederlijke ontbering op jonge apen bespreekt. De studie wordt vaak aangehaald voor zijn onderzoek naar de psychologische en emotionele behoeften van primaten. (Harlow, 1958)
“Totale sociale isolatie bij apen” (1965): Deze studie geeft inzicht in de gedragsmatige gevolgen van volledige sociale isolatie bij resusapen. Het beschrijft de ernstige psychologische effecten van het opgroeien zonder sociale interactie. (Harlow, Dodsworth & Harlow, 1965)
De apen die van hun moeder werden beroofd, vertoonden een reeks abnormale gedragingen en psychologische problemen. Enkele van de waargenomen gedragingen waren
Sociaal isolement: Apen die zonder moederlijke aanraking werden grootgebracht, toonden een tegenzin om met andere apen om te gaan. Ze vertoonden sociale teruggetrokkenheid en isolatie.
Abnormale agressie: Sommige beroofde apen vertoonden agressief gedrag, zowel naar zichzelf als naar anderen. Deze agressie werd vaak geïnterpreteerd als een uiting van frustratie en stress door het gebrek aan troost van de moeder.
Verminderde sociale vaardigheden: Apen zonder maternale aanraking hadden moeite met het ontwikkelen van normale sociale vaardigheden. Ze hadden moeite met normale sociale interacties en het vormen van hechtingen.
Zelfbeschadigend gedrag: Sommige apen vertoonden zelfbeschadigend gedrag, zoals herhaaldelijk schommelen of zichzelf bijten. Deze gedragingen werden geïnterpreteerd als tekenen van angst en emotionele verstoring.
Depressie-achtige symptomen: Harlow merkte tekenen op van wat hij interpreteerde als depressie bij de geïsoleerde apen. Dit omvatte een gebrek aan interesse in hun omgeving, verminderde activiteit en veranderingen in typische gedragspatronen.
Deze bevindingen onderstreepten de cruciale rol van moederlijke aanraking en emotionele verbinding in de sociale en emotionele ontwikkeling van primaten en benadrukten het belang van vroege zorgervaringen voor normaal psychologisch functioneren. Het onderzoek van Harlow had een belangrijke invloed op ons begrip van het belang van hechting en de gevolgen van vroege ontbering bij primaten, waaronder mensen. (Harlow, 1958)
Potentieel voor intergenerationele overdracht van geweld
In zijn boek “It Didn't Start With You: How Inherited Family Trauma Shapes Who We Are and How to End the Cycle” onderzoekt Mark Wolynn het concept van overgeërfd familietrauma en de invloed ervan op ons gedrag en onze gevoelens. Volgens Wolynn kunnen de emotionele worstelingen en negatieve gedragingen die we ervaren niet voortkomen uit onze eigen levenservaringen, maar kunnen ze zijn doorgegeven door onze familieleden.
Wolynn suggereert dat trauma's van onze ouders, grootouders en zelfs overgrootouders kunnen doorwerken in onze onverklaarbare depressies, angsten en fobieën. Deze geërfde familietrauma's vormen onze persoonlijkheid en kunnen leiden tot geestelijke gezondheidsproblemen.
Door een groter bewustzijn en een bewuste interventie kunnen individuen loskomen van de patronen en gedragingen die geassocieerd worden met overgeërfd familietrauma en een gezonder en veerkrachtiger leven creëren. (Wolynn, 2016)
De rol van culturele en maatschappelijke factoren
De studie 'A Biopsychosocial Model of the Development of Chronic Conduct Problems in Adolescence', uitgevoerd door Dodge en Pettit, stelt dat sociaal-culturele contexten (en biologische disposities) bepaalde kinderen al vroeg in hun leven aan risico's blootstellen, maar dat levenservaringen met ouders, leeftijdsgenoten en sociale instellingen dit risico vergroten en beïnvloeden. Bepaalde kinderen worden geboren in contexten die leiden tot gedragsproblemen op latere leeftijd. Deze kinderen krijgen vaak te maken met harde discipline, emotionele verwaarlozing en conflicten met agressieve leeftijdsgenoten en broers en zussen. Na verloop van tijd ontwikkelen ze kennisstructuren die vijandigheid, agressieve scripts en werkmodellen van vijandige relaties bevatten. In sociale situaties maken ze vijandige toeschrijvingen, openen ze agressieve reacties en voeren ze deze impulsief uit zonder over de gevolgen na te denken. (Dodge & Pettit, 2003)
In haar boek “Unequal Childhoods: Class, Race, and Family Life” onderzoekt Lareau hoe maatschappelijke structuren de gezinsdynamiek beïnvloeden. Ze identificeert twee verschillende opvoedingsstijlen: gezamenlijke opvoeding en natuurlijke groei. Gezinnen uit de middenklasse hebben de neiging om kinderen te betrekken bij georganiseerde activiteiten en zelfexpressie aan te moedigen. Mensen uit de arbeidersklasse en de lagere klassen gebruiken natuurlijke groei en geven prioriteit aan onafhankelijkheid. Deze opvoedingsstijlen leiden tot verschillende resultaten, aangezien kinderen uit de middenklasse cultureel kapitaal verwerven voor succes in moderne instellingen, terwijl kinderen uit de arbeidersklasse en de lagere klassen moeite kunnen hebben om toegang te krijgen tot mogelijkheden voor opwaartse mobiliteit. Lareau's bevindingen onthullen de invloed van sociale klasse op het gezinsleven en de noodzaak om ongelijkheid aan te pakken voor meer rechtvaardige sociale structuren. (Lareau, 2003)
Conclusie
De relatie tussen ouder en kind tijdens de zwangerschap en kindertijd heeft belangrijke implicaties voor de ontwikkeling van de samenleving. Bewust ouderschap, gekenmerkt door voortdurend lichamelijk contact en erkenning van het bewustzijn van de baby, kan een samenleving bevorderen die gebaseerd is op vrede en liefde. Omgekeerd kan opvoeden zonder bewustzijn, gekenmerkt door fysieke en emotionele onthechting, bijdragen aan een cultuur van geweld. Als zodanig is het noodzakelijk om bewust ouderschap te bevorderen als een middel om een vreedzamere, liefdevollere en geweldloze samenleving te vormen.
Liefs,
Leaf
Referenties
Bowlby, J. (1997) Attachment and Loss. Pimlico
Chamberlain, D. (1998). The Sentient Prenate: What Every Parent Should Know. North Atlantic Books.
Dodge, K. and Pettit, G. (2003). A Biopsychosocial Model of the Development of Chronic Conduct Problems in Adolescence. Dev Psychol. 2003 Mar; 39(2)Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2755613/
Ham, J (2000). Fetal Awareness of Maternal Emotional States During Pregnancy. Journal of Prenatal & Perinatal Psychology & Health 15. 2
Harlow, H. (1958). The Nature of Love. American Psychologist, 13
Harlow, H., Dodsworth, R. and Harlow, M. (1965). Total Social Isolation In Monkeys. Department Of Psychology Primate Laboratory And Regional Primate Research Center, University Of Wisconsin
Ionio, C., Ciuffo, G. & Landoni, M (2021). Parent–Infant Skin-to-Skin Contact and Stress Regulation: A Systematic Review of the Literature. Int J Environ Res Public Health. 2021 May; 18(9)Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8124223/
Lareau, A. (2003). Unequal Childhoods: Class, Race, and Family Life. University of California Press
Leidloff, J. (1975). The Continuum Concept. Da Capo Press.
Prescott, J. W. (1975). Origins of Love and Violence. Prentice-Hall.
Weinstein A. (). Prenatal development and parents' lived experiences: How early events shape our psychophysiology and relationships.
Widström, et all (2019). Skin‐to‐skin contact the first hour after birth, underlying implications and clinical practice. Acta Paediatrica 2019 Jul; 108(7)Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6949952/
Wolynn, M. (2016). It didn’t start with you. How inherited family trauma shapes who we are and how to end the cycle. Viking.s, Race, and Family Life. University of California Press
Comentários